İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren, ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar,

Aşağıda belirtilen sorumluluk halleri meslek hastalıkları için de geçerlidir.
1- Ceza – Yaptırım Uygulanabilmesi İçin Kasıt veya Kusur Gerekir:
İş kazalarında işveren, kaza geçiren kişi ve diğer üçüncü kişilerin, mevzuat çerçevesinde sorumluluklarının doğabilmesi yani cezalandırılabilmeleri için, kasıtlı veya kusurlu olduklarının tespiti gerekir. Bunun için de kişilerin; hapis cezası açısından 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre suç işlemiş olmaları, maddi (parasal) ceza ve yaptırımlar açısından ise 4857 sayılı İş Kanunu ile 6631 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu kanunlara istinaden çıkarılan alt mevzuat hükümlerine aykırı hareket etmiş olmaları, mevzuatta alınması gerektiği belirtilen tedbirlerden en az birini almadıklarının tespit edilmesi gerekmektedir. Söz konusu mevzuata Eski – Yeni Tüm İş Sağlığı ve 

Güvenliği Mevzuatı sayfasından ulaşabilirsiniz.
Bunun tek istisnası ise; işyerinde meydana gelen tüm kazalar iş kazası sayıldığından, işçiyi işyerinde kasten öldüren veya yaralayan işveren veya üçüncü kişi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 81 ve 85 inci maddelerine istinaden hapis cezasıyla cezalandırılır. Ancak bu çok istisnai durum olduğundan, aşağıda buna değinilmeyecektir.
2- Genel Olarak Kusuru / Sorumluluğu Tespit Edilen Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar:
İş kazalarında kusur ve sorumluluğu olanlara uygulanacak yaptırım ve cezalar aşağıdaki bölümlerde ayrıntılı olarak açıklanmış olup, burada sadece genel bir açıklamaya yer verilmiştir.

İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar 

İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar 

İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar 

İş Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davaları

• İş kazasıyla birlikte sağlık müdahalesi gerçekleştirilir.

• İşyeri kaza raporu düzenlenerek, tutanağa iki şahit adı yazılır ve imzaları alınır.

• Kaza, bağlı bulunan kolluk birimine (Emniyet veya Jandarma) bildirilir.

• Kaza, bağlı bulunan Sosyal Güvenlik Kurumu Birimine bildirilir.

• Ceza Soruşturması ve Ceza Davası

• Maddi ve Manevi Tazminat Davası

• Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Açılacak Rücu Davaları

• Cenaze giderleri,

• Tedavi giderleri (ölümden önce bir tedavi süreci var ise)

• Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.

• Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar.

• Tedavi giderleri,

• Kazanç kaybı,

• Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.

• Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.

• Fiil

• Fiil neticesinde zararın meydana gelmesi

• Zarar ile fiil arasında illiyet bağı

• Fiilin hukuka aykırı olması

• İşçinin cismani zarara uğraması

•  Ölen işçi, sağlığında destekten yoksun kalacağını iddia eden kişilere bakacak güçte olmalı

• Tazminat talep edenler (davacılar), ölen işçinin yardımına muhtaç olmalı

İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar 

İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar 

Vasinin, İş Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Açabilme Şartları

İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar 

2.1- İşverene Uygulanan Yaptırım ve Cezalar:

Şahıs işyerlerinde işyeri sahibi, şirket ve holdinglere ait işyerlerinde ise şirket ortakları (sahipleri), işveren vekili konumundaki şirket ve işyeri yetkilileri işveren kapsamına girer.
• İşçinin ölüm veya yaralanmasıyla sonuçlanan iş kazasında, kusuru veya sorumluluğu tespit edilen işverene, kusuru Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre taksir kapsamına giriyorsa, hapis cezası verilir.
• Kaza geçiren işçi kendisi, hayatını kaybetmişse hak sahipleri Borçlar Kanunu hükümlerine göre maddi – manevi tazminat davası açabilirler.
• Sosyal Güvenlik Kurumu da kaza geçiren işçi için yaptığı bütün tedavi giderlerini, kaza geçiren kişiye ödediği geçici iş göremezlik ödeneğini (rapor parasını), kaza geçiren kişi meslekte kazanma (çalışma) gücü kaybına uğramış ve Kurum kendisine sürekli iş göremezlik geliri bağlamışsa, o kişi için ödediği ve ilerde ödeneyeceği tahmini gelirin peşin sermaye değerini (toplamını), kaza geçiren kişi hayatını kaybetmiş ve Kurum hak sahiplerine aylık (dul – yetim aylığı) bağlamışsa, o kişiler için ilerde ödenecek tahmini aylığın peşin sermaye değeri (toplamı) kusur oranına göre işverenden tahsil edilir. Eğer iş kazası geçiren kişi sigortasız ise işverenin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, hepsi kendisinden tahsil edilir.

2.2- Üçüncü Kişiye Uygulanan Yaptırım ve Cezalar:
İş kazalarında işveren – işveren vekili ve kaza geçiren kişi dışındakiler üçüncü kişi sayılır.
• İşçinin ölüm veya yaralanmasıyla sonuçlanan iş kazasında, kusuru veya sorumluluğu tespit edilen üçüncü kişiye, kusuru Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre taksir kapsamına giriyorsa, hapis cezası verilir.
• İş kazasında üçüncü kişinin kusuru / sorumluluğu varsa kaza geçiren işçi kendisi, hayatını kaybetmişse hak sahipleri Borçlar Kanunu hükümlerine göre maddi ve manevi tazminat davası açabilirler.
• İş kazası üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücû edilir, yani Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bunlardan tahsil edilir.
2.3- Kaza Geçiren Kişiye Uygulanan Yaptırım ve Cezalar:
Sosyal Güvenlik Kurumu kasdî bir hareketi veya ağır kusuru yüzünden iş kazasına uğrayan, hekim tavsiyelerine uymayan sigortalıya ödediği geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) veya sürekli iş göremezlik gelirinden kesinti yapar.

2.4- İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimine Uygulanan Yaptırım ve Cezalar:
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 6 ncı maddesinde, az tehlikeli sınıfta yer ala işyerlerinden 50’den az çalışanı olanlar hariç (bu işyerlerinde 1 Temmuz 2016 tarihinde yükümlülük başlayacaktır), tüm işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırılması / görevlendirilmesi zorunlu olduğu gibi, Kanunun 8 inci maddesinde de işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarına; görevlendirildikleri işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirme; bildirilen hususlardan hayati tehlike arz edenlerin işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, bu hususu İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’ne bildirme yükümlülüğü getirilmiştir, bunların diğer görev ve yükümlülükleri bu maddede ve İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik’te belirtilmiştir.
Kanun ve Yönetmelikte belirtilen yükümlülük ve görevlerini yerine getirmediği, dolayısıyla kazanın meydana gelmesinde kusuru / sorumluluğu tespit edilen iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimine, kusuru Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre taksir kapsamına giriyorsa hapis cezası verileceği gibi, Sosyal Güvenlik Kurumu da yukarıda belirtilen masraflarını kusur durumuna göre belirli oranda bu kişilerden de tahsil eder.
Ayrıca, çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır.

Kaza geçiren kişinin sigortasız olması yani işveren / işyeri tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigortalı bildiriminin yapılmamış olması sonucu hiç etkilemez. Kaza geçiren kişinin o işyerinde hizmet akdiyle yani sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalıştığını tespit edilmesi yeterlidir.
4- Türk Ceza Kanununa Göre Verilecek Hapis ve Adli Para Cezaları:
5237 sayılı Türk Ceza Kanununda kast veya taksirle ölüm veya yararlanmaya neden olan kişi veya kişiler için hapis ve adli para cezası öngörülmüştür. Ancak kanunda kast, suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesi olarak tanımlandığından, iş kazalarında ölüm veya yararlanmaya neden olma suçları, yazının başında belirttiğimiz çok istisnai durum hariç kast değil, taksir yani tedbirsizlik ve dikkatsizlik nedeniyle ölüm veya yararlanmaya sebebiyet verme olarak değerlendirilmektedir.
Türk Ceza Kanununda taksirle ölüm veya yaralanmaya neden olanlara verilecek hapis cezaları aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir. Dolayısıyla iş kazası sonucu taksirle sigortalının / çalışanın ölümüne veya yaralanmasına neden olan kişilere aşağıda belirtilen hapis cezaları verilecektir.
• 5237/Madde 85 – Taksirle Öldürme:

(1) Taksirle bir insanın ölümüne neden olan kişi, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi iki yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu maddede yer alan “üç yıldan” ibareleri, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle “iki yıldan” şeklinde değiştirilmiştir.)

• 5237/ Madde 89 – Taksirle Yaralama:

(1) Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;

a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,

b) Vücudunda kemik kırılmasına,

c) Konuşmasında sürekli zorluğa,

d) Yüzünde sabit ize,

e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,

f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,

Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır.

(3) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;

a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,

b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,

c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,

d) Yüzünün sürekli değişikliğine,

e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine,

Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.

(4) Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(5) (Değişik: 6/12/2006 – 5560/5 md.) Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikâyet aranmaz.

Kanunda Taksir Aşağıdaki Şekilde Tanımlanmıştır:

• 5237/ Madde 22 – Taksirin Tanımı:

(1) Taksirle işlenen fiiller, kanunun açıkça belirttiği hallerde cezalandırılır.

(2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.

(3) Kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın, neticenin meydana gelmesi halinde bilinçli taksir vardır; bu halde taksirli suça ilişkin ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.

(4) Taksirle işlenen suçtan dolayı verilecek olan ceza failin kusuruna göre belirlenir.

(5) Birden fazla kişinin taksirle işlediği suçlarda, herkes kendi kusurundan dolayı sorumlu olur. Her failin cezası kusuruna göre ayrı ayrı belirlenir.

(6) Taksirli hareket sonucu neden olunan netice, münhasıran failin kişisel ve ailevi durumu bakımından, artık bir cezanın hükmedilmesini gereksiz kılacak derecede mağdur olmasına yol açmışsa ceza verilmez; bilinçli taksir halinde verilecek ceza yarıdan altıda bire kadar indirilebilir.

İş kazası nedeniyle maddi manevi tazminat davalarında bazı önemli hususlar ve usuli işlemlere değinmek yerinde olacaktır. Nitekim iş kazası davaları niteliği itibari ile rapor almayı ve bilirkişi raporlarının düzenlenmesini içerdiğinden ötürü uzun sürebilmekte, davacı işçiler için zor bir süreç olabilmektedir. İşbu nedenle usül ekonomisi ilkesi bakımından iş kazası davalarında süreci hızlandırmak ve etkin bir hukuki süreç izlemek amacıyla süreci sizlere izah edeceğiz.

İş Kazası Halinde Yapılması Gerekenler

İş kazasının meydana gelmesiyle birlikte işçi ve işverene bazı hususlarda yükümlülükler doğmakta, bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ise tarafların sorumluluğuna neden olmaktadır. İşbu nedenle iş kazasının meydana gelmesi halinde yapılacak işlemler şu şekildedir :

İş kazası geçirilmesi halinde bu işlemlerin yapılması gerekmektedir. Şayet bu işlemlerin yapılmaması halinde işlemi yapmaya zorunlu olan şahıslar için gerekli tahkikat başlatılarak şahısların sorumluluklarına gidilecektir. Nitekim kanunun belirlemiş olduğu sürelere uyulması gerekir. Şayet bu sürelere uyulmaması işveren ve işçinin kusur oranları belirlemede önemli bir etken olabilir. Bu sürelere yönelik detaylı bilgi için : İş Kazası.

İş Kazası Halinde Açılacak Davalar Nelerdir ?

İş kazasının meydana gelmesiyle birlikte, işçinin yaralanması, ölümü hallerinde ilgili kolluk birimi ve Cumhuriyet Savcısı gerekli soruşturmayı yaparak ilgililer aleyhine ceza davası açacaktır. Bunun yanı sıra işçi veya mirasçıları (işçinin ölümü halinde) tarafından da hukuk davaları açılabilecek, tazminata yönelik talepler istenebilecektir. Görevli ve yetkili mahkemede açılacak maddi tazminat davası ve manevi tazminat davası gibi davalar, iş kazası temelli olacak ve iş kazası neticesinde işçinin uğramış olduğu maddi manevi zararı tazmin etme amacı taşıyacaktır.

Bunun yanı sıra iş kazası halinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından açılacak rücu davaları da söz konusudur. Bu davalarda kusurun işverene ait olması veya üçüncü bir kişiye veya işçiye ait olması hallerinde Kurum, ödemiş olduğu bedeller için rücu edebilecek ve bunu dava konusu yapabilecektir. Netice itibariyle iş kazası neticesinde açılacak 3 adet dava tipi mevcuttur :

İş Kazası Neticesinde Ceza Soruşturması

İş kazasının meydana gelmesiyle birlikte bağlı olunan kolluk birimine işveren tarafından bildirim yapılmalıdır. Bağlı olunan kolluk birimi polis olabileceği gibi jandarma da olabilir. Bildirimin yapılmasıyla birlikte ilgili iş kazası için dosya açılacak ve kolluk birimleri tarafından tahkikat aşamasına geçilecektir. Burada bir ölümün varlığı halinde dosya ile bizzat Cumhuriyet Savcısı ilgilenecek ve şayet kusurlu şahısların tespiti ile birlikte bu kusurlu kişiler aleyhine ceza davası açacaktır.

İş kazası nedeniyle ölüm meydana gelmesi halinde, şayet ilgililere kusur atfedilebilmişse Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri gereği ceza davası açılacak ve şirket yetkilileri ve sorumlulukları tespit edilen şahıslar sanık olarak yargılanacaklardır.

İş Kazası Neticesinde SGK Tarafından Açılacak Rücu Davaları

İş kazası neticesinde kusur oranlarının belirlenmesi ve işçiye, üçüncü kişiye veya işverene kusur izafe edilmesi söz konusu olacaktır. Bu kusur oranları neticesinde işçiye, geçirmiş olduğu iş kazası neticesinde gerekli yardımlar yapılacak, aylık bağlanacak ve işçinin maddi açıdan tatmini sağlanmaya çalışılacaktır. Nitekim bu yardım Kurum tarafından karşılanacak ve Kurum da kusurları oranında ilgililere rücu edecektir.

İş kazası neticesinde, iş kazası geçiren işçinin sigortasının başlatılmamış olması, primlerinin yatırılmamış olması vb durumlarda iş kazası ödenekleri için Kurum gerekli ödemeyi yapacak fakat işverenin usuli kusurları nedeniyle işverene rücu etme hakkına sahip olacaktır.

İş kazası neticesinde kusur oranları belirlenirken meydana gelen iş kazası işverenin kasti hareketiyle meydana gelmiş olabilir. Yine işverenin işçilerin sağlığını korumaya yönelik düzenlemelere uymaması, mevzuatın gerektirdiklerini yerine getirmemesi nedeniyle de iş kazası meydana gelmiş olabilir. Son olarak iş kazası, işverenin Türk Ceza Kanunu anlamında suç sayılır bir hareketi nedeniyle de meydana gelmiş olabilir. İşte bu üç halde de işverenin kusurlu olduğu açıktır. Kurum, kusurun işverende olması nedeniyle işverene rücu edebilecektir.

İş Kazası Nedeniyle Tazminat Davaları

MADDİ TAZMİNAT Davası (İş kazası nedeniyle)

İş kazası geçiren işçi, ruhen ve/veya bedenen zarara uğramış olabilir. İşte ruhen ve/veya bedenen zarar gören işçinin bu zararını gidermesi adına Türk Borçlar Kanunu gereğince dava açma hakkı bulunmaktadır. Türk Borçlar Kanunu’nun 51 ve devamında düzenlenen haksız fiil neticesinde tazminat maddelerine göre iş kazası geçiren işçi ; cismani zarar halinde zararının giderilmesini talep edebilecektir. Bunun yanı sıra ölüm ve bedensel zararlarda zarara uğrayan işçi bazı giderlerin karşılanmasını talep edebilecektir. Ölüm ve bedensel zarar halinde iş kazası geçiren işçi şu giderlerin karşılanmasını talep edebilir :

            Ölüm Halinde ;

            Bedensel Zarar Halinde ;

istenebilir. İlgili kalemler iş kazası geçiren işçi tarafından istenecektir.

İş kazası geçiren işçi, işveren aleyhine maddi tazminat davası açabilecek, bu maddi tazminat davasında yukarıda bahsi geçen giderlerin karşılanmasını talep edebilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, işçinin geleceğe yönelik hak kayıplarını da talep edebilmesidir. Nitekim iş gücü kaybına uğrayan bir işçi, gelecekte bunun sıkıntısını yaşayacak ve iş kazası ve sonrasındaki süreçte kendisine bağlanan aylıklar bir an olsun tatmin etse de gelecekte bu tatmin sağlanamayacaktır. Hal böyleyken en önemli husus, işçinin çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden dolayı uğrayacağı zararlardır.

İş kazası nedeniyle açılacak davalardan olan maddi tazminat davası için en önemli belge, SGK müfettişleri tarafından düzenlenen tutanaklar, belgelerdir. Nitekim SGK müfettişleri, iş kazasını yerinde inceleyecek, tarafların ifadelerine başvuracak, iş kazası geçiren işçinin sigorta bilgileri ve çalışma koşulları, maaşı vb. hususlarda bilgi sahibi olacak ve her türlü araştırmayı yapacaktır. Gerek kusur oranlarının belirlenmesi gerekse de işçinin iş gücü kaybının tespit edilmesinde önemli rol oynayacaktır. İşbu nedenle SGK müfettişleri tarafından hazırlanan raporlar çok büyük önem taşımaktadır.

Kurumca Bağlanan Gelirlerin Maddi Tazminattan Mahsup Edilmesi 

İş kazası neticesinde meslekte kazanma gücünü yitiren işçi, açacağı maddi tazminat davası neticesinde bir tazminata hak kazanacaktır. Aynı zamanda işçi, tazminata hak kazanmasının yanı sıra Kurumca sürekli iş göremezlik gelirine de hak kazanabilecektir. Hal böyleyken Yüksek Mahkeme ; iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan zararın giderilmesi istemine ilişkin olarak açılan tazminat davaları nitelikçe sigortaca karşılanmayan zararın giderilmesi istemini amaçlamaktadır demektedir. İşbu nedenle, maddi tazminatın hesabında, Kurumca bağlanan ödeneklerin veya gelirlerin tazminat miktarından mahsup edilmesi gerekliliği açıktır.

Maddi Tazminat Harca Tabi Midir ?

İş kazası nedeniyle açılacak davalarda maddi tazminat nispi harca tabiidir. Şayet dava açılırken cismani zarar nedeniyle talep edildiği beyan edilirse harç miktarı buna göre hesaplanacaktır.

MANEVİ TAZMİNAT Davası (İş kazası nedeniyle)

Borçlar Kanunumuzun ilgili maddelerinde düzenlenen manevi tazminat ; bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özellikleri göz önünde tutularak, zarar görene uygun bir miktar paranın ödenmesi şeklinde madde metninde ifade edilmiştir. Şayet ağır bedensel zarar veya ölüm halinde de zarar görenin veya ölenin yakınlarının da manevi tazminat talep edebileceği Türk Borçlar Kanununda yer almıştır.

Manevi Tazminatın Şartları Nelerdir ?

İş kazası nedeniyle zarar gören veya ölenin yakınları için manevi tazminata hükmedilebilmesi için bazı şartların varlığı aranacaktır. Bu şartlar şu şekildedir :

Yukarıda sayılan şartların varlığı halinde Hakim ; manevi tazminata hükmedecektir. Peki eş ve/veya çocukların manevi tazminata başvurma şartları nelerdir ? Eğer işçi, iş kazası neticesinde ölmüş ise mirasçılarının maddi ve manevi tazminat açma hakları zaten Türk Borçlar Kanunu gereğince mevcuttur. Fakat işçinin yalnızca cismani zarara uğraması halinde, yakınlarının bu zarar dolayısıyla hayat seyirleri değişir, kaza dolayısıyla psikolojileri bozulur ve benzer etkiler gözlenirse ; yine manevi tazminat açma hakları söz konusu olacaktır. Nitekim manevi tazminat, olay karşısında kişilerin manevi kayıplarını gidermeye hizmet edecektir. Nitekim Yüksek Mahkeme bir kararında şu gerekçe ile eş ve çocukların manevi tazminat isteyebileceklerine hükmetmiştir : ‘Olay nedeniyle, doğrudan doğruya cismani zarara maruz kalan davacının, eş ve çocuklarının ruhsal sağlığı ağır şekilde bozularak şok geçirip tedavi olmak zorunda kalmaları durumunda illiyet bağı gerçekleşmiş sayılacağından Borçlar Kanunu’nun 47. maddesine dayanarak manevi tazminat isteyebilirler.’ denilmiştir.           

DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI (İş kazası nedeniyle)

Destekten yoksun kalma tazminatı, iş kazası neticesinde ölüm hadisesinin gerçekleştiği zaman ortaya çıkacak tazminat türüdür. Nitekim bu tür tazminatın doğası gereği, iş kazası veya meslek hastalığı neticesinde bir ölüm meydana gelmeli, müteveffanın (ölenin) yakınlarının bu şahsın desteğinden yoksun kalacak olmaları gerekmektedir. Gerçekten de işçinin iş kazası neticesinde ölmesi halinde ; işçinin varsa eşi, çocukları ve bakmakla yükümlü olduğu kimseler, işçinin desteğinden yoksun kalacaklar ve maddi açıdan kayba uğrayacaklar. Destekten yoksun kalma tazminatında ana düşünce, ölen şahsın yaşamaya devam etmesi halinde ilgililere desteğe devam edecek olmasıdır. Bu doğrultuda destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilebilmesi için şu iki şartın gerçekleşmesi gerekmektedir :

İş Kazalarına İlişkin Tazminat Davalarında Faiz ve Faiz Başlangıç Tarihi

İş kazaları nedeni ile açılacak maddi tazminat ve manevi tazminat davalarında, davacı tarafın isteği üzerine davayı gören mahkeme tazminata hükmedecektir. Peki iş kazaları nedeni ile açılan tazminat davalarında faiz başlangıç tarihi ne zamandır ? Gerek uygulamada gerekse de Yargıtay içtihatlarında iş kazaları nedeniyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında istem halinde olay tarihinden itibaren faize hükmedilecektir.

Görevli Mahkeme (İş kazası nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat)

İş kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında Asliye Hukuk Mahkemeleri (iş mahkemeleri)görevlidir...

Yetkili Mahkeme (İş kazası nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat)

İş kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında iş kazasının gerçekleştiği, yani haksız fiilin gerçekleştiği yer mahkemesi yetkilidir. Bunun yanı sıra genel yetki kuralları da geçerli olmakla beraber davalının ikametgahında da dava açılabilecektir.

İş Kazası Nedeniyle Açılacak Tazminat Davalarında Zamanaşımı

İş kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında zamanaşımı genel hükümlere göre çözümlenecektir. Zamanaşımı, iş kazasının gerçekleştiği günden itibaren 2 yıl ve herhalde 10 yıldır. Bu sürelerin sona ermesiyle birlikte iş kazasına bağlı olarak yapılacak tazminat talepleri zamanaşımına uğrayacaktır. (İş kazasında kesin maluliyet raporunun öğrendiliği günden itibaren de 10 yıllık zamanaşımının başlayacağı hukukumuzda kabul edilmektedir.)

İş Kazasında Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu ve Tazminata Etkisi

İş kazasının meydana gelmesinde birçok kez üçüncü kişilerin kusurlu davranışları rol oynamaktadır. Peki üçüncü kişilerin kusurlu olmaları halinde işverenin sorumluluk derecesi ne olacaktır ve işveren, işçiye ödenecek tazminatlarda kusurlu olan üçüncü kişilere rücu edebilecek midir ?

İş kazasının meydana gelmesinde şayet bir üçüncü kişinin kusuru söz konusu ise ; sigortalıya veya hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılacak ödemelerde, kusurlu üçüncü kişilere rücu edilebilecektir.

Peki üçüncü kişi, iş kazasında %100 kusurlu ise işveren tazminattan sorumlu olacak mıdır ? Bu hususa Yargıtay 21. Hukuk Dairesi şu şekilde çözüm getirmiştir : ‘Somut olayda, zararlandırıcı olayda 100 oranında üçüncü kişi durumunda olan İsmail’in kusurlu olduğu açık-seçiktir. Hal böyle olunca, zorlandırıcı olay üçüncü kişinin tamamen kusurlu davranışı sonucu oluştuğuna göre, nedensellik bağının kesildiği, giderek yukarıda sözü geçen İçtihadı Birleştirme Kararına dayanılarak istihadam eden davalı idarenin sorumluluğuna gidilemeyeceği ortadadır’ diyerek bu hususu çözümlemiştir.  İşbu nedenlerle şayet üçüncü bir kişinin %100 oranında bir kusuru söz konusu ise istihdam edenin sorumluluğuna gidilemeyeceği açıktır.

Vesayet altında bulunan yurttaşın iş kazası veya meslek hastalığı geçirmesi halinde, hukuki temsilcisi olan Vasi’nin dava açması ve vesayet altında bulunanın haklarını koruması gerekmektedir. Birçok işlemi tek başına yapabilen vasi, açılacak maddi ve manevi tazminat davası için tek başına işlem tesis edemeyecektir. İşbu nedenle, iş kazası veya meslek hastalığı neticesinde dava açmak isteyen vasi, vesayet makamından izin almak ve bu izni dosya içerisine sunmak zorundadır. Aksi halde dava reddedilecektir.

İş Kazası Neticesinde Açılacak Davalarda Avukatın Önemi

İş kazası geçiren işçinin, iş kazası sonrasındaki süreci iyi irdelemesi ve hukuki açıdan eksiksiz bir çalışma gerçekleştirmesi gerekmektedir. İşbu nedenle bu tür işlemlerin profesyonel bir çalışma gerektirmesi, iş kazası sürecinin Kurumlar arası alışverişlerde önemli bir yer alması ve birçok Kurumla etkileşimi beraberinde barındırması avukatın önemini ortaya çıkarır. İşbu nedenlerle İş kazası neticesinde açılacak maddi tazminat ve manevi tazminat davalarında Hukuk Büromuz ile çalışılması ve hukuki yardım talebinde bulunulması için vekaletname bilgilerimizi aktarmaktayız :

#işkazaları  #işkazası  #işveren  #isguzmanı  #işgüvenliğiuzmanı  #cezalar
 #güncelcezalar #hukuk #işhukuku #sorumlu #sorumluluk


ceza, iş güvenliği, iş kazaları, İş Kazalarında Sorumluluğu Olan İşveren, iş kazası, kaza, ve Diğer Kişilere Uygulanan Yaptırım ve Cezalar

#harunarabaci, harun arabacı,iş güvenliği #işgüvenliği, #işkazaları,
blogger,#tvitter,instagram youtube, facebook, kocaeli, çankırı,#sosyalmedya

www.youtube.com/c/harunarabaci
www.youtube.com/c/harunarabaciisg
Instagram.com/harunarabaciisg 
Instagram.com/harunarabaci1 
twitter.com/harunarabaci2
twitter.com/harunarabacisg
www.linkedin.com/in/harunarabaci/
https://harunarabaci.blogspot.com.tr/